
کامپیوتر کوانتومی Majorana 1
مایکروسافت پس از بهروزرسانی تقریبا طولانیمدت و صرف زمان و هزینه بسیار زیاد روی پروژه تحقیقاتی خود، سرانجام از کامپیوتر کوانتومی Majorana 1 خود رونمایی کرد که از یک بیت کوانتومی توپولوژیکی استفاده میکند که سرعت، فشردگی، قابلیت اطمینان و کنترلپذیری را ترکیب میکند تا دستیابی به محاسبات کوانتومی را یک قدم دیگر به واقعیت نزدیک کند.
مایکروسافت در جریان پوشش خبری محصول جدید خود گفته است که تلاش زیادی انجام داده تا حالت جدیدی از ماده را با استفاده از فناوریهای نیمهرسانا و ابررسانا بهوجود آورد که امکان استفاده از آن در کامپیوتر کوانتومی جدیدش وجود دارد. این پیشرفت منجر به کلاس جدیدی از بیت کوانتومی شده که بیت کوانتومی توپولوژیکی نام دارد. این شرکت گفته است که امکان مقیاسپذیری کامپیوتر مذکور وجود دارد. این تراشه همچنین از رویکرد اندازهگیری دیجیتال به جای آنالوگ استفاده میکند. هدف مایکروسافت ساخت کامپیوتری است که بتوان تعداد بیتهای کوانتومی آن را به گونهای افزایش داد که امکان استفاده از آن در کاربردهای روزمره وجود داشته باشد.

Majorana به پاس نکوداشت نام اتوره مایورانا نامگذاری شده است، دانشمندی که این نظریه را ارائه داد که باید گروهی از ذرات وجود داشته باشند که پادذرات خودشان باشند. این چیزی است که بیت کوانتومی مایکروسافت بر استفاده از آن متمرکز است. البته، با وجود چشمگیر بودن آن، مایکروسافت هنوز به نقطهای نرسیده است که یک ابرکامپیوتر یک میلیون بیتی را به شکل تجاری طراحی و قابل استفاده کند. این تراشهای است که به گفته این شرکت قرار است این مسیر دشوار را پشت سر بگذارد. در حال حاضر، شرکتهای مختلف به شدت در تلاش برای ساخت کامپیوترهای کوانتومی با تعداد بیت بالا هستند و همگی بر قابلیتهای محصولات منحصر به فرد خود تبلیغ میکنند. البته، مایکروسافت در طراحی محصول جدید، رویکردی بر پایه مباحث علمی داشته و در این زمینه متفاوت از رقبا عمل کرده است.
کلام آخر
اکنون، پرسش اصلی این است که مایکروسافت با چه سرعتی میتواند این کامپیوتر را مقیاسپذیر کند. اگر واقعا بتواند آن را به یک میلیون بیت کوانتومی در زمان کوتاهی افزایش دهد، پروژه تحقیقاتی این شرکت، نقطه عطفی در محاسبات کوانتومی خواهد کرد. اگر فقط مسیر منتهی به سیستمهای بیت کوانتومی بزرگ در یک دهه گذشته را مورد بررسی قرار دهیم، به خوبی مشاهده میکنیم که یکبار دیگر با وعده محاسبات کوانتومی روبرو هستیم که وعده میدهند تا 10 سال دیگر این محاسبات به شکل عملی در اختیار ما قرار بگیرند. به نظر میرسد پروژه جدید مایکروسافت، قرار است پیشرفت های قدیمی را تسریع کرده و دستیابی به چنین کامپیوترهای فوقالعاده پرسرعت را تسهیل کند. کامپیوترهایی که در مقایسه با کامپیوترهای کلاسیک امروز، قادر هستند به لطف داشتن همزمان سه وضعیت صفر، یک یا هردو، محاسبات پیچیده و زمانبر امروزی را در مدت زمان کوتاهی انجام دهند.
حمیدرضا تائبی