راهکارهای مرکز داده

راهکارهای مرکز داده، به خط‌مشی‌ها، استراتژی‌ها، طراحی‌ها و استاندارهایی اشاره دارند که محصولات و خدمات بر مبنای آن‌ها پیاده‌سازی می‌شوند و اجازه می‌دهند یک مرکز داده کارآمد به‌گونه‌ای پیاده‌سازی کنیم که فرآیند نگه‌داری و مقیاس‌پذیری آن‌ در آینده به شکل ساده‌ای قابل انجام باشد. این راه‌حل‌ها مبتنی بر به‌کارگیری تجهیزات فناوری اطلاعات مانند سرورها، روترها، سیستم‌های ذخیره‌سازی، فایروال‌ها و همچنین زیرساخت‌های پشتیبان برای مرکز داده فیزیکی به همراه سیستم‌های خنک‌کننده، باتری‌ها، ژنراتورها و کابل‌کشی‌ها هستند. خدمات این حوزه نیز شامل پشتیبانی فنی، نصب و پیکربندی است. بسته به اندازه و نیازهای تجاری، یک کسب‌وکار ممکن است از مراکز داده اختصاصی خود استفاده کند یا بخشی از یک مرکز داده را با سایر مستاجران بر مبنای یک رویکرد اشتراکی مورد استفاده قرار دهد. در نتیجه، راه‌حل‌های مرکز داده می‌توانند تنها شامل راه‌اندازی و نگهداری از رک‌های خاص درون یک مرکز داده، گسترش‌پذیری یا طراحی و ساخت یک مرکز داده کاملا جدید و اختصاصی را در بر بگیرند.

چرا راه‌حل‌های مرکز داده مهم هستند؟

گسترش روزافزون راه‌حل‌های مجازی‌سازی، باعث شده‌اند تا حجم بیشتری از داده‌ها تولید و زیرساخت‌های مجازی پدید آیند. این راه‌حل‌های مجازی، نیازمند راه‌حل‌های دسترسی انعطاف‌پذیر و مکانیزم‌های امنیتی قدرتمندی هستند که به سازمان‌ها اجازه می‌دهند از طریق ابر به داده‌های موردنیاز خود دست پیدا کنند. به طور مثال، یک مرکز داده نرم‌افزار-محور، تمامی عملیات را به شکل محلی یا ابری اجرا می‌کند و هنگامی که نیازمند جابه‌جایی است، انعطاف‌پذیری بالایی در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد.

مرکز داده چیست؟

مرکز داده (دیتاسنتر)، مکانی امن برای ذخیره‌سازی اطلاعات با قابلیت اطمینان و دسترسی بالا است که در آن تجهیزات اصلی شبکه‌های کامپیوتری نگهداری می‌شوند. برای دستیابی به یک مرکز داده کارآمد، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، گسترده و مرحله به مرحله هستیم. اولین قدم در ایجاد یک مرکز داده، فراهم کردن شرایط فیزیکی مناسب آن است. هنگامی که صحبت از انتخاب راه‌حل‌ها و طراحی مراکز داده به میان می‌آید، یکسری معیارهای طراحی وجود دارند که باید به آن‌ها دقت کرد. این معیارهای کلیدی به شرح زیر هستند:

دسترس‌پذیری بالا (High Availability): اطمینان از اینکه زیرساخت به طور مداوم در دسترس است و در صورت بروز مشکل، امکان بازگرداندن شرایط به حالت اولیه در مدت زمان کوتاهی وجود دارد.
مقیاس‌پذیری (Scalability): امکان افزایش ظرفیت مرکز داده برای پاسخگویی به نیازهای آتی سازمان وجود دارد.
امنیت (Security): محافظت از داده‌ها و تجهیزات در برابر دسترسی‌های غیرمجاز، آتش‌سوزی و سایر تهدیدات.
مدیریت (Management): توانایی نظارت و کنترل بر عملکرد تمامی اجزای مرکز داده.

استاندارد TIA-942

فرآیند طراحی یک مرکز داده، کار چندان ساده‌ای نیست، زیرا همواره موضوعات مختلفی مطرح می‌شوند که بر روند طراحی زیرساخت فیزیکی تاثیرگذار هستند و ساخت مرکز داده را به فرایندی پیچیده و زمان‌بر تبدیل می‌کنند. بدیهی است که بدون یک استاندارد مرجع، در نظر گرفتن همه الزاماتی که باید در یک مرکز داده رعایت شود، امکان‌پذیر نیست. استاندارد زیرساخت مرکز داده TIA-942 حداقل الزامات زیرساختی، ارتباطی، برق، سرمایش و امنیت فیزیکی یک مرکز داده یا اتاق سرور را مشخص می‌کند. مزیت اصلی استفاده از این استاندارد، مشخص کردن اهدافی است که باید در هر بخش از مرکز داده به دست آید. استاندارد TIA-942 تمام سطوح افزونگی مورد نیاز در یک مرکز داده را در چهار سطح (Tier) بررسی می‌کند و نکاتی که باید در هر سطح رعایت شود را در چهار بخش تعریف می‌کند که به شرح زیر هستند:

شرایط مکانی و محیطی (ساختاری)
سیستم‌های سرمایش، سیستم مدیریت یکپارچه مرکز داده، سیستم‌های اطفاء حریق و سیستم تامین امنیت فیزیکی (مکانیکی)
سیستم‌های الکتریکی
مخابرات

برای دستیابی به سطح استاندارد مطلوب مطابق با نیازها و حساسیت‌های هر سازمان، لازم است فرآیند طراحی هر یک از چهار بخش مذکور، به دقت و مطابق با استانداردهایی مثل TIA-942 اجرا و تکمیل شود.

لزوم توجه به راه‌حل‌ها و استانداردها

همان‌گونه که در بخش “مرکز داده چیست” یاد گرفتیم، مرکز داده، میزبان یک زیرساخت حیاتی از تجهیزات کلیدی است که مسئولیت ذخیره‌سازی، پردازش و ارسال اطلاعات را بر عهده دارد. بنابراین، مسئولیت تامین امنیت، صحت و محرمانگی حجم عظیمی از داده‌هایی که از طریق مرکز انتقال پیدا می‌کنند، بر عهده سازمان‌ها است. استانداردهای انطباق (compliance) صرفا الزامات دست و پا گیر قانونی نیستند، بلکه ستون فقرات رویکردی استراتژیک برای مدیریت داده‌ها را شکل می‌دهند. هنگام تصمیم‌گیری در مورد انتخاب یک مرکز داده، ارزیابی سطح (tier) مرکز داده و همچنین درک الزامات انطباق خاص برای اطمینان از اینکه ارائه‌دهنده خدمات مرکز داده بتواند نیازهای خاص را برآورده کند، اهمیت دارد. در چشم انداز فعلی که تهدیدات سایبری بسیار گسترده هستند و نقض داده‌ها می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد، استانداردهای انطباق به عنوان قطب‌نما عمل می‌کنند و مراکز داده را در جهت پیمایش مسیر پیچیده امنیت و یکپارچگی عملیاتی راهنمایی می‌کنند.

استانداردهای انطباق مرکز داده چیست؟

استانداردهای انطباق مرکز داده، مجموعه جامع قوانین، مقررات و بهترین شیوه‌هایی هستند که برای اطمینان از عملکرد امن و قابل اعتماد مراکز داده طراحی شده‌اند. این استانداردها به شکل ذاتی، به عنوان نقشه راهی عمل می‌کنند که سازمان‌ها را در پیچیدگی‌های مدیریت داده‌ها راهنمایی می‌کنند. آنها طیف وسیعی از جنبه‌ها را در بر می‌گیرند که از امنیت داده‌ها و حریم خصوصی داده‌های ابری گرفته تا شفافیت عملیاتی و کاهش ریسک را شامل می‌شوند. درک این استانداردها به منزله مسئولیت‌پذیری در قبال داده‌ها است. این راه‌حل‌ها شامل مقررات و استانداردهایی مانند PCI DSS، HIPAA، ISO و NIST و همچنین مقررات مربوط به حریم خصوصی مانند CCPA و GDPR می‌شوند. هر استاندارد و راه‌حل، فرآیند طراحی و مدیریت امن داده‌ها را از منظر خاصی مورد بررسی قرار می‌دهد. به طور کلی، آن‌ها بهترین شیوه‌هایی که کارشناسان شبکه می‌توانند بر مبنای آن‌ها مراکز داده ایمن و کارآمد را پیاده‌سازی کنند، تعریف می‌کنند.

اهمیت استانداردهای انطباق برای مراکز داده

اهمیت استانداردهای انطباق فراتر از صرفا رعایت یا عدم رعایت قوانین است. این یک الزام استراتژیک است که از الزامات قانونی فراتر می‌رود. انطباق کلید دستیابی به مزایایی است که بر تمام عملیات مراکز داده طنین‌انداز می‌شود. اطمینان از انطباق، وضعیت امنیتی مراکز داده را تقویت می‌کند و آنها را در برابر چشم‌انداز دائما در حال تغییر تهدیدات سایبری مقاوم می‌سازد. این استانداردها و راه‌حل‌ها، خطرات بالقوه پیرامون مراکز داده را کاهش داده و از داده‌ها در برابر عواقب بالقوه نقض داده‌ها محافظت می‌کند. انطباق یک اصل یکبار مصرف نیست، بلکه تعهدی مداوم به شفافیت و پاسخ‌گویی است. این امر اعتماد مشتریان به ارائه‌دهندگان راه‌حل‌های مراکز داده را بیشتر کرده و به آنها اطمینان می‌دهد که هنگام استفاده از مراکز داده، اطلاعات‌شان به شکل امن در دسترس قرار دارد. علاوه بر این، انطباق، سنگ‌بنای بهینه‌سازی اثربخشی و قابلیت اطمینان عملیات مرکز داده است و زیرساختی انعطاف‌پذیر ایجاد می‌کند که توانایی مقابله با تلاطم‌های عصر دیجیتال را دارد.

درک اصول اولیه راه‌حل‌ها و انطباق مرکز داده

بیایید برای درک دنیای چندوجهی انطباق و صدور گواهینامه مرکز داده، به مولفه‌های اساسی آن بپردازیم. این موارد نه تنها استانداردهای خاص را شامل می‌شوند، بلکه اصول کلی را نیز در بر می‌گیرند که سازمان‌ها را در رسیدن به این معیارها و فراتر رفتن از آنها راهنمایی می‌کنند.

استاندارد ISO 27001

استاندارد ISO 27001 به عنوان یک استاندارد طلایی برای سیستم‌های مدیریت امنیت اطلاعات شناخته می‌شود. دستیابی به این گواهینامه مستلزم اجرای کنترل‌های جامع و امنیتی، خط‌مشی‌ها و رویه‌ها است. این استاندارد نشان‌دهنده تعهد به شیوه‌های امنیتی قوی برای محافظت از داده‌ها است و این اطمینان خاطر را می‌دهد که زیرساختی که قرار است از اطلاعات آن‌ها کند به بهترین شکل در برابر تهدیدات امنیتی محافظت می‌شود.

راه‌حل DCIM

راه‌حل مدیریت زیرساخت مرکز داده (DCIM)، اطلاعات دقیق و مفیدی در مورد دارایی‌ها، منابع استفاده شده و وضعیت عملیاتی مرکز داده، از پایین‌ترین سطح در زنجیره تامین انرژی تا بالاترین سطح را به صورت یکپارچه در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد. این سیستم مانیتورینگ، امکان نظارت و جمع‌آوری داده‌ها، اعمال محدودیت و هشدار برای ده‌ها هزار گره (node) در سراسر مراکز داده را فراهم می‌کند. این گره‌ها می‌‌توانند موارد زیر باشند:

واحدهای توزیع برق هوشمند رک (Intelligent Rack PDUs)
واحدهای توزیع برق کف (Floor PDUs)
پنل‌های برق راه دور (Remote Power Panels (RPPs))
سیستم توزیع برق Busways
سیستم‌های برق اضطراری (UPS)
سیستم‌های خنک کننده ردیفی (CRACs)
حسگرهای محیطی
همچنین، این راه‌حل از پروتکل‌های مختلف مثل SNMP، ModBus و BacNet پشتیبانی می‌کند.

با توجه به توضیحاتی که ارائه کردیم باید بگوییم که راه‌حل DCIM، اطلاعات کاملی در مورد دارایی‌ها مثل رک‌ها، سرورها، تجهیزات ذخیره‌سازی، تجهیزات شبکه و همچنین اتصالات شبکه، زنجیره تامین برق و نرم‌افزارها، ارائه می‌دهد. این راه‌حل، علاوه بر اطلاعات زیرساخت حیاتی، ارتباطات بین تجهیزات فناوری اطلاعات و تاسیسات را نیز با جزئیات کامل، تا سطح پورت فیزیکی بین هر دستگاه، نمایش می‌دهد و اجازه می‌دهد به راحتی و به سرعت اطلاعات مربوط به دارایی‌های مرکز داده را مشاهده کنید. به بیان دقیق‌تر، با چند کلیک می‌توانید جزئیات زیادی به دست آورید یا به چشم‌انداز دقیقی در ارتباط با عملکرد زیرساخت دست پیدا کنید. این اطلاعات می‌توانند در قالب داشبورد، نمودارهای گرافیکی، گزارشات، و غیره باشند.

استانداردهای SSAE 16 و ISAE 3402

این استانداردها بر کنترل‌ها و فرآیندهای درون یک مرکز داده یا سازمان ارائه‌دهنده خدمات تمرکز دارند. استانداردهای SSAE 16 (خط‌مشی‌هایی در مورد استانداردهای تعهد ارزیابی شماره ۱۶) و ISAE 3402 (استاندارد بین‌المللی تعهد تضمین شماره ۳۴۰۲) شفافیت یکپارچگی عملیاتی مرکز داده را نشان می‌دهند. تاییدیه انطباق به مشتریان اطمینان می‌دهد که داده‌های آن‌ها به صورت امن و با بالاترین سطح صحت و یکپارچگی ذخیره‌سازی می‌شوند.

انطباق با استاندارد PCI DSS

رعایت استاندارد PCI DSS (استاندارد امنیت داده صنعت کارت پرداخت) برای مراکز داده‌ای که در پردازش اطلاعات کارت‌های پرداخت و بانکی نقش دارند، ضروری است. این استاندارد تضمین می‌دهد که تدابیر امنیتی سخت‌گیرانه‌ای برای محافظت از داده‌های مالی حساس وجود دارد.

چگونه به انطباق در مراکز داده دست یابیم

رعایت الزامات مراکز داده، فرایندی چندوجهی است که مستلزم تلاش مستمر و توجه به جزئیات است. مراحل کلیدی دستیابی به انطباق به شرح زیر است:

مستندسازی: مستندسازی دقیق فرآیندها، پروتکل‌های امنیتی و استراتژی‌های مدیریت ریسک، اساس انطباق است. مستندات به عنوان یک نقطه مرجع برای حسابرسی‌ها عمل می‌کند و شفافیت اقدامات انجام شده برای ایمن‌سازی داده‌ها را تضمین می‌کنند.

حسابرسی‌ها: حسابرسی‌های منظم، چه داخلی و چه خارجی، اجزای ضروری برای حفظ انطباق هستند. حسابرسی‌های داخلی شکاف‌های بالقوه و زمینه‌های قابل بهبود را شناسایی می‌کنند، در حالی که حسابرسی‌های خارجی به طور عینی پایبندی به استانداردهای تعیین‌شده را ارزیابی می‌کنند.

اقدامات امنیتی در ارتباط با داده‌ها: اجرای اقدامات قوی برای حفظ حریم خصوصی و تامین امنیت داده‌ها، هسته اصلی انطباق است. رمزگذاری، کنترل دسترسی و پروتکل‌های انتقال امن داده‌ها، اجزای حیاتی برای اطمینان از محرمانگی و صحت داده‌ها هستند.

عواقب عدم انطباق: در فرآیند مدیریت داده‌ها، رعایت استانداردهای انطباق صرفا یک مبحث تشریفاتی نیست، بلکه یک مکانیزم دفاعی در برابر انبوهی از خطرات بالقوه است. از درگیری‌های قانونی گرفته تا خدشه‌دار شدن اعتماد و تاثیرات گسترده بر انعطاف‌پذیری عملیاتی، هر یک از این موارد برای حفظ و ارتقاء سطح انطباق حیاتی هستند.

عواقب عدم توجه به الزامات چه پیامدهایی به همراه دارد؟

رعایت نکردن استانداردهای انطباق، پیامدهای منفی متعددی در پی دارد که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

پیامدهای قانونی

عدم رعایت الزامات، می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین و پیامدهای قانونی شود. نهادهای نظارتی، نقض الزامات را جدی می‌گیرند و سازمان‌هایی که استانداردها را رعایت نکرده باشند، ممکن است با مجازات‌های شدیدی روبرو شوند.

لطمه به اعتبار

آسیب به اعتبار برند، یکی از عواقب قابل توجه عدم رعایت الزامات است. اخبار مربوط به نقض داده‌ها یا عدم رعایت استانداردهای نظارتی می‌تواند اعتماد مشتریان را سلب کند و اعتبار یک مرکز داده را خدشه‌دار نماید.

اختلالات عملیاتی

عدم رعایت الزامات، می‌تواند منجر به اختلالات عملیاتی شود که بر دسترس‌پذیری و کارکرد مراکز داده تاثیرگذار خواهد بود. این امر می‌تواند منجر به ضررهای مالی و آسیب به کل عملیات کسب و کار شود.

از دست رفتن داده‌های حساس

از دست رفتن داده‌های حساس به دلیل عدم رعایت الزامات، می‌تواند پیامدهای جدی برای افراد و کسب و کارها داشته باشد. این امر می‌تواند منجر به سرقت هویت، کلاهبرداری مالی و انبوهی از مشکلات دیگر برای افراد یا سازمان‌های آسیب‌دیده شود.

محدود شدن فرصت‌های تجاری

عدم رعایت استانداردهای صنعت ممکن است فرصت‌های تجاری و مشارکت‌ها را محدود کند. بسیاری از مشتریان و شرکا، اولویت خود را بر همکاری با ارائه‌دهندگان خدمات مراکز داده‌ای قرار می‌دهند که طراحی را بر مبنای استانداردهای انطباق انجام می‌دهند یا از آن‌ها فراتر می‌روند تا امنیت و یکپارچگی پردازش داده‌ها را تضمین کنند.

چگونه انطباق بر مدیریت مرکز داده تاثیر می گذارد

در دنیای مدیریت مراکز داده، انطباق فراتر از یک الزام ساده است و همان‌گونه که اشاره شد، سنگ بنای عملیاتی کارآمد و روان را ایجاد می‌کند. در مفتاح رایانه افزار، ما به‌خوبی از این نکته اطلاع داریم که انطباق صرفا برآورده کردن استانداردها نیست؛ بلکه در وهله اول، درمورد ایجاد یک محیط امن و کارآمد برای میزبانی داده‌های ارزشمند سازمانی است. به بیان دقیق‌تر، می‌دانیم که رعایت الزامات، طراحی مبتنی بر راه‌حل، انضباط و ساختار، اطمینان می‌دهد که هر فرآیندی با بالاترین استانداردهای امنیتی و قابلیت اطمینان، انجام خواهد شد. در مفتاح رایانه افزار، تعهد ما به انطباق، عجین شده با پیروی از جدیدترین استانداردها است. ما این استانداردها، از ISO 27001 گرفته تا SSAE 16 و فراتر از آن، را در بطن عملیات خود ادغام می‌کنیم و زیرساختی بهینه و انعطاف‌پذیر ایجاد می‌کنیم.

کاهش ریسک در تمامی جوانب

رویکرد مفتاح رایانه افزار به انطباق، پیشگیرانه است و پیش از اینکه خطرات بتوانند تهدیدی ایجاد کنند، آنها را پیش‌بینی و در فرآیند طراحی مرکز داده به آن‌ها دقت می‌کند. ما به خوبی این نکته را درک کرده‌ایم که داده‌ها یک دارایی ارزشمند هستند و رویه‌های انطباق، تنها برای پاسخ‌گویی به استانداردهای صنعتی نیستند، بلکه فراتر رفتن از آن را نشانه می‌روند و بر این نکته تاکید دارند که داده‌های میزبانی شده در مرکز داده باید در برابر تهدیدات نوظهور همچنان ایمن نگه داشته شوند. انطباق صرفا یک فهرست از الزامات نیست؛ بلکه تعهدی به بهترین شیوه‌ها است. در مفتاح رایانه افزار، انطباق را به عنوان یک کار یکبار مصرف نمی‌بینیم، بلکه سفری مستمر به سوی برتری در نظر می‌گیریم. رویه‌های ما در فرهنگی از بهبود مستمر ریشه دارند، جایی که از چارچوب انطباق برای اصلاح و بهینه‌سازی مداوم عملیات خود استفاده می‌کنیم.