هوش مصنوعی مولد
یکی از پرسش‌های مهمی که این روزها ذهن بسیاری از کارگران در سراسر صنایع را به خود مشغول کرده، این مسئله است که آیا هوش مصنوعی مولد شغل من را خواهد گرفت؟ پاسخ کارشناسان بله و خیر است.
شکی نیست هوش مصنوعی مولد، بحث‌برانگیزترین فناوری تاریخ معاصر است. برخی از کارشناسان می‌گویند این فناوری قدرتمند مشاغلی که مستعد خودکارسازی هستند را منسوخ خواهد کرد، در حالی که رهبران و صاحبان صنایع می‌گویند، باعث تغییر شغل شده و فرصت‌های شغلی کاملا جدیدی به وجود خواهد آورد. کریس گومز موفات، کارشناس هوش مصنوعی و بنیان‌گذار پلتفرم تولید محتوای Promptify می‌گوید: «کارگران لزوما نباید هوش مصنوعی را به عنوان یک تهدید ببینند، بلکه باید به عنوان یک فناوری تغییردهنده به آن نگاه کنند. وقتی به تاریخ نگاه می‌کنیم، مشاهده می‌کنیم که فناوری‌های جدید همیشه مشاغل قدیمی را به حاشیه برده و حذف کرده‌اند، اما در مقابل مشاغل جدیدی را به‌وجود آورده‌اند. باید به آینده فکر کرد و خود را با تحولات جدید سازگار کرد».
خودکارسازی، عدم تطابق مهارت‌ها و محرک‌های کلیدی صرفه‌جویی در هزینه
آمارها وضعیت نه چندان جالبی را نشان می‌دهند. رهبران چهار شرکت از هر ۱۰ شرکت می‌گویند که هوش مصنوعی به‌احتمال زیاد در سال ۲۰۲۴ جایگزین بسیاری از کارمندان می‌شوند. علاوه بر این، بیش از یک سوم (۳۷٪) گزارش دادند که هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۳ توانسته است جایگزین برخی از کارگران حتی در شرکت‌های بزرگ شود. آی‌بی‌ام، گوگل، مایکروسافت و دراپ‌باکس تنها چند شرکت بزرگ فناوری هستند که با پیاده‌سازی و استقرار ابزارهای هوشمند، تصمیم خود مبنی بر اخراج‌های گسترده را اعلام کرده‌اند، اما این لیست به چند شرکت بزرگ دنیای فناوری محدود نمی‌شود.
جای تعجب نیست که بسیاری از کارگران در مورد شغل خود نگران هستند. نظرسنجی که موسسه SurveyMonkey انجام داده نشان می‌دهد که ۴۲ درصد کارگران نگران تاثیرگذاری هوش مصنوعی بر شغل خود هستند و آن‌هایی که در حال حاضر از آن در محل کار استفاده می‌کنند، دو برابر بیشتر از دیگران از وجود این فناوری احساس نگرانی می‌کنند.
چه عاملی باعث اخراج‌های گسترده می‌شود؟
اولین مورد، مزیت‌های بالقوه خودکارسازی است. گومز موفات می‌گوید: «ماشین‌های هوشمند می‌توانند برخی از کارها را سریع‌تر و کارآمدتر کرده و قادر هستند برای مدت زمان بیشتری نسبت به انسان‌ها کارها را انجام دهند. همچنین، عدم تطابق مهارت نیز به چشم می‌خورد. اگر کارگران نحوه استفاده یا مدیریت سیستم‌های هوشمند را ندانند، به طور قطع شغل خود را از دست خواهند داد».
مورد بعد در ارتباط با کاهش بالقوه هزینه‌ها است. ماشین‌ها می‌توانند شبانه‌روز بدون نیاز به مزایا یا وقفه کار کنند که باعث صرفه‌جویی در هزینه شرکت‌ها می‌شود. گومز موفات می‌گوید: «هوش مصنوعی می‌تواند در تمام طول هفته بدون وقفه کار کند که باعث می‌شود شرکت‌ها به شکل بهتری به مشتریان خدمت‌رسانی کنند. به عنوان مثال، چت‌بات‌ها می‌توانند در هر زمانی از روز به پرسش‌ها پاسخ دهند، حتی زمانی که کارکنان در محل کار قرار ندارند».
چرا جایگزینی انسان‌ها با هوش مصنوعی نگران‌کننده است؟
علاوه بر مسائل مربوط به از دست دادن شغل، هوش مصنوعی بی عیب نیست. گومز موفات می‌گوید: «اگر هوش مصنوعی اشتباه کند، می‌تواند مشکلات بزرگی ایجاد کند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی که یک سیستم امنیت سایبری را اجرا می‌کند و تهدیدی را از دست می‌دهد ممکن است منجر به از دست رفتن داده‌های ارزشمند یا سایر مشکلات جدی شود. اگر یک تجارت بیش از حد به هوش مصنوعی مولد وابسته باشد و سیستمی دچار نقص یا هک شود، اثرات آن فاجعه‌بار خواهد بود. اعتماد بیش از اندازه به فناوری فوق مثل این است که همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد قرار دهید. اگر مشکلی برای سبد به وجود آید، همه تخم مرغ‌ها ممکن است بشکنند».
مورد بعد در ارتباط با عدم عدالت و شفافیت است. اگر یک شرکت از هوش مصنوعی برای تعیین واجد شرایط بودن وام یا استخدام استفاده کند، باید به وضوح مشخص کند که مدل چگونه تصمیماتی مبنی بر پذیرش یا رد رزومه‌ها را اتخاذ کرده است. گومز موفات می‌گوید: «اگر نگوییم به طور قاطع، این مسئله بدون شک منجر به نتایج ناعادلانه یا تبعیض خواهد شد، بدون اینکه کسی در این مورد اطلاع پیدا کند. همانند هر ابزاری، کلید حل این مشکل در نحوه استفاده ما از این فناوری نهفته است».
هوش مصنوعی مولد یک فرصت شغلی است
کارشناسان معتقدند با همه این صحبت‌ها، هوش مصنوعی فرصت‌های خوبی در اختیار نیروی کار قرار خواهد داد. برای شروع، هوش مصنوعی فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد می‌کند که باعث می‌شود افراد بتوانند سیستم‌های هوشمند را طراحی، مدیریت و نگهداری کنند و بدانند چگونه از آنها به شکل بهینه‌ای استفاده کنند. گومز موفات خاطرنشان می‌کند که این فناوری تقاضا برای مهارت‌های خلاقانه، اجتماعی و فناوری را افزایش می‌دهد. کاری که ماشین‌ها (هنوز) از عهده انجام آنها بر نمی‌آیند.
او می‌گوید: «هوش مصنوعی در نقش یک فناوری جایگزین، قادر است نقاط ضعف انسانی را برطرف کند و در کنار یکسری تداخلات، فرصت‌های زیادی را به وجود آورد». او و برخی از کارشناسان بر این نکته تاکید دارند که برای حفظ مزیت رقابتی و استقبال از آینده، پذیرش این تغییرات اجتناب‌ناپذیر است. کارگران باید مهارت‌های خود را تطبیق دهند و مهارت‌های جدید مرتبط با هوش مصنوعی را بیاموزند. در واقع، ۹۶ درصد از شرکت‌هایی که در سال ۲۰۲۴ فرآیند استخدام را انجام خواهند داد، به دنبال جذب افرادی خواهند بود که توانایی کار با مهارت‌های هوش مصنوعی را دارند. همچنین، ۸۳ درصد اعلام کرده‌اند که مهارت‌های هوش مصنوعی به کارکنان فعلی کمک می‌کند شغل خود را حفظ کنند و حتی شغل خود را ارتقا دهند. همچنین، مدیران IBM گزارش دادند که ۴۰ درصد از نیروی کار در نتیجه اجرای هوش مصنوعی و خودکارسازی طی سه سال آینده به مهارت‌های پیشرفته‌تر نیاز خواهند داشت.
آمارها نشان می‌دهند که در حال حاضر کارگران شاغل در برخی از صنایع از این فناوری به اشکال مختلف استفاده می‌کنند. به بیان دقیق‌تر، تقریبا یک سوم از هوش مصنوعی در محل کار استفاده می‌کنند و ۷۲ درصد اعلام داشته‌اند این کار بهره‌وری آنها را بیشتر کرده است. علاوه بر این، ۷۰ درصد اعلام داشته‌اند تا حد امکان کار را به هوش مصنوعی محول می‌کنند تا فشار کار کمتر شود.
گومز موفات می‌گوید: «فناوری هوش مصنوعی می‌تواند به ساده‌تر کردن و لذت‌بخش‌تر کردن انجام کارها کمک کند. این‌کار درست مثل این است که یک دستیار هوشمند دارید که می‌تواند کارهای خسته‌کننده و تکراری را انجام دهد». هوش مصنوعی می‌تواند حجم زیادی از داده‌ها را به منظور یافتن الگوها یا بینش‌های مفید دسته‌بندی کند. کاری که انجام آن به شکل دستی به هفته‌ها زمان نیاز است.
هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری روی آموزش کارگران
در شرایطی که حفظ مزیت رقابتی، در عصر هوش مصنوعی نیازمند چابکی است، سازمان‌ها باید رویکردی دلسوزانه داشته باشند و به فکر کارگران خود باشند. سازمان‌ها می‌توانند روی آموزش کارمندان‌شان سرمایه‌گذاری کنند و از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی، دوره‌های آنلاین و غیره مزیت رقباتی خود در بازار را حفظ کنند. گومز موفات خاطرنشان می‌کند که این‌کار نه تنها باعث افزایش مهارت کارگران می‌شود، بلکه به کارکنان انگیزه لازم برای پذیرش فناوری‌های هوشمند را می‌دهد. واقعیت این است که هوش مصنوعی مشاغل را حذف نمی‌کند، بلکه تغییری بزرگ در مشاغل به وجود می‌آورد و نیروی کار کارآمدتری را در اختیار جامعه قرار خواهد داد.
هوش مصنوعی نوید یک آینده شغلی عالی را می‌دهد
کارگران نباید منتظر بمانند تا شرکت‌های‌شان وارد عمل شوند. آنها باید فعالانه در دوره‌های آموزشی یا آنلاین شرکت کنند و زبان‌های برنامه‌نویسی مانند پایتون را یاد بگیرند. دورنمای تمامی این آمارها و ارقام به وضوح نشان می‌دهند که تقاضای فزاینده برای افراد مسلط به هوش مصنوعی وجود دارد، به این معنی که این افراد قادر خواهند بود در آینده مشاغل جذابی را به دست آورند. ازاین‌رو، یادگیری این فناوری می‌تواند فرصت‌های هیجان‌انگیزی در اختیار علاقه‌مندان به فناوری‌های نوین قرار دهد.
