تحولات مهم دنیای سرورها در سال 2025
سال 2025 میلادی را باید متفاوت از سال‌های قبل توصیف کنیم، زیرا هوش مصنوعی در کانون توجهات قرار گرفته و از این‌رو توسعه‌دهندگان و شرکت‌های فعال در زمینه تولید نرم‌افزار به دنبال سرورها و تجهیزاتی هستند که توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای آن‌ها را داشته باشد. تولیدکنندگان مطرح نیز به خوبی این مسئله را درک کرده‌اند و در نظر دارند در سال 2025 میلادی از برخی محدودیت‌های مهم در این زمینه عبور کنند. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید تا در جریان جدیدترین تحولات روز دنیای فناوری قرار بگیرید.
تلاش برای دستیابی به هسته‌های بیشتر در هر سوکت
در حال حاضر، شرکت ای‌ام‌دی دارای 192 هسته متراکم Turin و 384 رشته در هر سوکت است که جوابگوی نیازهای کسب‌وکارهای مختلف است. یک تراشه قدرتمند که قادر به انجام پردازش‌های سنگین در زمان کوتاهی است. در سویی دیگر، شرکت اینتل قرار دارد که پردازنده Granite Rapids AP را طراحی کرده که مجهز به 128 هسته و 256 رشته است. همچنین، پردازنده Sierra Forest-SP این شرکت مجهز به 144 هسته/رشته است که مشکلی از بابت پردازش‌های سنگین ندارد. انتظار می‌رود در نیمه دوم سه ماهه اول سال 2025، شاهد عرضه Granite Rapids-SP با تعداد هسته‌های کمتر و Sierra Forest-AP با 288 هسته باشیم، البته به شرطی که نسخه 288 هسته‌ای تنها برای سفارشات خاص در مقیاس بسیار بزرگ (hyperscale) در نظر گرفته نشود.
در آن سوی داستان و در سمت آرم، NVIDIA Grace هنوز دارای 72 هسته برای یک ماژول پردازنده مرکزی منفرد و 144 هسته برای ماژول دو تراشه‌ای است. همچنین، Ampere Altra Max دارای 128 هسته پردازشی است، در حالی که AmpereOne دارای 192 هسته است.
تقاضای روزافزون برای افزایش سرعت شبکه‌ها
در سمت سوئیچ‌ها، در حال حاضر، ما به سیلیکون سوئیچ با سرعت 51.2 ترابیت بر ثانیه رسیده‌ایم، اگرچه انتظار می‌رود نسل 102.4 ترابیت در یک یا دو فصل آینده ظاهر شود. البته، شایان ذکر است که پیش‌تر، سوئیچ Delta DC-90640 A Next-Gen 2025 102.4T نیز به بازار عرضه شده که قابلیت‌های طراز اولی در اختیار شرکت‌ها قرار می‌دهد، هرچند قیمت بالایی دارد. انتظار می‌رود در آینده نزدیک، سرعت شبکه در محدوده 400 گیگابیت بر ثانیه باقی بماند، زیرا برای رسیدن به سرعت 800 گیگابیت بر ثانیه، به PCIe Gen6 یا آداپتورهای چند میزبان نیاز است، در شرایطی که دنیای فناوری و سخت‌افزار با محدودیت‌های پهنای باند PCIe دست به گریبان است که حل کردن این مشکلات به زمان نسبتا زیادی نیاز دارد.
یکی از تغییرات مهم این است که در حال حاضر برای اتصال شبکه 25 گیگابیت بر ثانیه، از یک اسلات PCIe Gen5 x1 استفاده می‌شود. این امر باعث می‌شود استقرار زیرساخت‌های پرسرعت دشوارتر شود، زیرا استفاده از تنها یک خط PCIe بسیار ناکارآمد است. در حال حاضر، 100 گیگابیت بر ثانیه در حال تبدیل شدن به استاندارد جدید به جای 25 گیگابیت بر ثانیه است. با این حال، در حوزه هوش مصنوعی، شبکه‌های 400 گیگابیت بر ثانیه برای استفاده کارآمد از خطوط PCIe به شدت مورد نیاز هستند.
ظرفیت هارد دیسک‌ها (HDD) و درایوهای حالت جامد (SSD)
ظرفیت هارد دیسک‌ها همچنان با سرعت کمی در حال افزایش است. اخیرا شاهد عرضه چند مدل با ظرفیت 30 ترابایت بوده‌ایم. از سوی دیگر، ظرفیت درایوهای حالت جامد (SSD) با سرعت بسیار بالایی در حال افزایش است. همان‌طور که پیش‌تر درایوهایی مثل Solidigm D5-P5336 را با ظرفیت 61.44 ترابایتی مشاهده کردیم، هارد دیسک‌ها در حال از دست دادن جایگاه خود هستند. نسل 122.88 ترابایت در حال حاضر در دسترس است و چندین فروشنده شروع به عرضه آن‌ها کرده‌اند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان شبکه، به احتمال زیاد در سال 2025 میلادی، شاهد عرضه گسترده درایوهای 122.88 ترابایتی خواهیم بود. همچنین، در آینده نزدیک، شاهد عرضه نسل 245.76 ترابایتی خواهیم بود که سریع‌تر از آنچه بسیاری انتظار دارند، وارد بازار خواهد شد.
حافظه سرور
در حال حاضر، اکثر سرورهای روز از حافظه‌های نوع DDR5-6400 استفاده می‌کنند، اما ظرفیت آن‌ها به طور قابل توجهی افزایش نیافته است. ما همچنان شاهد استفاده گسترده از ماژول‌های حافظه 64 گیگابایتی و 128 گیگابایتی هستیم، بیش از آنچه که احتمالا در سال 2020 پیش‌بینی می‌شد. به بیان دقیق‌تر، به جای افزایش ظرفیت هر ماژول حافظه، شاهد افزایش تعداد کانال‌های حافظه در سرورها هستیم. به عنوان مثال، امروزه بسیاری از سرورها دارای 12 کانال حافظه هستند. البته، از نظر سرعت، در نهایت، افزودن ماژول‌های حافظه MCR یک پیشرفت بزرگ به شمار خواهد رفت. در آینده، استفاده از ماژول‌های حافظه CXL سرنام (Compute Express Link) می‌توانند تحول بزرگی در این زمینه ایجاد کند. شایان ذکر است به تازگی شاهد استفاده گسترده از تجهیزات CXL نوع 3 برای افزایش ظرفیت حافظه در سرورها هستیم که این خبر امیدوارکننده است.
GPUها در خدمت هوش مصنوعی
در حال حاضر شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی مختلفی در بازار وجود دارد، اما GPUها همچنان نقش اصلی را ایفا می‌کنند. انودیا در حال گذار از پلتفرم‌های HGX H100/H200 به پلتفرم‌های GB200 برای مشتریان پیشرو است. برای سایر مشتریان، نسل Hopper همچنان گزینه اصلی محسوب می‌شود. ای‌ام‌دی نیز در حال گذار از Instinct MI300X به نسل MI325X است. به نظر می‌رسد که پردازنده‌های APU (پردازنده‌های دارای واحد پردازش گرافیکی مجتمع) بخشی از پروژه El Capitan شده‌اند، اما هنوز اطلاعات دقیقی در مورد به‌روزرسانی‌های عمده این پردازنده‌ها منتشر نشده است. معماری اصلی ای‌ام‌دی شامل یک پلتفرم OAM هشت مسیره با دو پردازنده EPYC و ارتباط مستقیم از طریق Infinity Fabric است. اینتل نیز اعلام کرده است که Falcon Shores در سال 2025 عرضه خواهد شد.
کلام آخر
همان‌گونه که مشاهده می‌کنید، دنیای فناوری به سرعت در حال گذر از محدودیت‌های محاسباتی است که به نوبه خود افزایش تقاضا برای مصرف انرژی را به همراه خواهد داشت. به طور مثال، اگر میزان مصرف انرژی یک رک هوش مصنوعی سطح بالا در محدوده 120 تا 140 کیلووات انرژی عدد بزرگی به نظر برسد، به احتمال زیاد تا سال 2027 احتمالا عدد کمی خواهد بود. در این متن سعی کردیم، مهم‌ترین تحولات آتی دنیای فناوری با محوریت سرورها و مولفه‌های زیرساختی آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم. به احتمال زیاد در آینده، این متن به عنوان، تحقیقی که دورنمایی از تحولات سال 2025 میلادی را ارائه می‌کند، به ما یادآور خواهد شد که آیا در زمینه سرمایه‌گذاری روی فناوری‌های روز انتخاب درستی داشته‌ایم یا خیر.
حمیدرضا تائبی
