مرکز دانش IT |
Device driver
گرداننده دستگاه
در علوم رایانه، راهانداز (به انگلیسی: Driver)، نرمافزاری است که اطلاعات خاصی از چگونگی کنترل و کارکرد و مدیریت قطعات سختافزاری رایانه را در اختیار سیستمعامل قرار میدهد تا بدینگونه سیستمعامل مدیریت بهینهای بر این سختافزارها داشته باشد. Driver در واقع برنامهای است که به برنامههای دیگر اجازهٔ تعامل با سختافزار را میدهد. این کار معمولاً به این شکل انجام میشود که برنامههای دیگر دستوری در برنامهٔ راهانداز را فراخوانی میکنند و راهانداز پس از ارتباط با قطعهٔ سختافزاری از طریق رابطهای الکترونیکی (نظیر پورت های مادربرد) نتیجهای را به نرمافزار اولیه برمیگرداند. بسیاری از قطعات رایانه نظیر چاپگر، اسکنر و غیره برای شروع استفاده نیاز به نصب راهانداز دارند. در برخی موارد لازم است که کاربر پس از نصب راهانداز، پیکربندی مناسب را نیز اعمال نماید. معمولا یک راه انداز شامل چندین فایل است که در قالب یک مجموعه فشرده منتشر میشوند. در قلب یک راه انداز، فایلهای متنی با فرمت inf وجود دارند که اطلاعات ضروری برای راه اندازی قطعه سخت افزاری را نگهداری میکنند. این اطلاعات شامل نام قطعه و شرکت سازنده، نسخه و تاریخ انتشار راه انداز، معرفی فایلهایی که سیستم عامل برای استفاده از قطعه به آنها نیاز دارد و... میشود.